508- NGUỒN GỐC BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI

 

508- NGUỒN GỐC BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI

(32:31) Phật tử: Thưa Thầy! Cho con xin hỏi nguồn gốc bản chất của con người?

Trưởng lão: Bản chất phải không?

Phật tử: Dạ!

Trưởng lão: Tức là cái bản chất cố cựu của con người.

Phật tử: Dạ!

Trưởng lão: Cái nguồn gốc, cái bản chất của con người là luôn luôn chúng ta sanh ra thì chúng ta mang theo cái nghiệp, theo nhà Phật thì nói cái nghiệp lực là cái gốc của con người. Mà cái gốc của con người, người nào sanh ra cũng do năm cái triền cái của nó, năm cái gốc của nó, năm cái triền cái, cái gốc của nó là tham, sân, si, mạn, nghi.

Người nào cũng có tham, cũng có sân, cũng có si. Mặc dù cái sân họ ít thì cái tham họ nhiều, mà cái tham họ nhiều thì cái sân ít. Nghĩa là tham, sân, si. Si là mê mờ, mà cái người mà si ít thì họ thông minh sáng suốt, thì họ lại có những cái thủ đoạn gian xảo hơn, họ cũng ghê lắm. Bởi vì nằm ở trong năm cái điều ác này, thì được cái này thì nó sẽ phát triển cái kia, cái này nó ít hơn, nó kém hơn thì nó phát triển cái kia, nó năm cái chứ không phải một cái. Cái gốc năm cái này là cái gốc của con người, cái gốc cái bản chất của con người tham, sân, si, mạn, nghi. Đó là năm cái gốc đau khổ của con người, mà người nào sanh ra cũng có, không có người nào mà không có năm cái này.

Nhưng cái này có cái nhiều mà có cái ít, có người sân dữ tợn lắm, nhưng mà có người sân ít. Con hiểu chỗ Thầy muốn nói, lấy cái sân mà mình so sánh. Có người họ nghe người ta nói mà họ sân, mà họ âm thầm họ sân; còn có người thì không dằn được, đùng đùng la lối lên, rồi có thể đánh người ta nữa, sân dữ tợn. Đó là cái cơn sân nó bộc phát lên, còn có người thì nó không bộc phát, nó cũng sân chứ đâu phải không sân, nhưng mà nó hiền hơn, nó nhẹ nhàng hơn, nó dùng lời nói ôn tồn hơn; còn có người thì không dừng được. Đó là cái không đồng đều của họ ở trong cái tâm tham, sân, si, mạn, nghi.

Nhưng mà cái gốc của nó là người nào cũng có. Do đó mục đích của đạo Phật ra đời là từ cái con người có cái gốc đó để tạo thành một cái gốc không còn tham, sân, si; làm cho con người không còn tham, sân, si. Nghĩa là chúng ta theo đạo Phật là chúng ta thay đổi hoàn toàn con người chúng ta không tham, sân, si là con người mới chứ không thể để con người cũ.

Nhưng mà chúng ta thay đổi cái tinh thần của chúng ta, chứ không phải thay đổi mặt của chúng ta, con hiểu không? Cái mặt của chúng ta thì y như nhau. Nhưng mà cái tinh thần của chúng ta nó không tham; không sân; không si; không mạn; không nghi, hoàn toàn nó sẽ diệt sạch.

Nhưng bằng phương pháp, chúng ta sẽ làm thay đổi con người chúng ta, con hiểu không? Cho nên cái gốc của con người là cái gốc khổ, mà gốc khổ thì không ngoài tham, sân, si, mạn, nghi. Cho nên đó là cái gốc của con người, con hiểu không?

Cho nên bây giờ nói giàu là hạnh phúc, sự thật giàu đâu có hạnh phúc; có xe hơi là hạnh phúc, nhưng mà có xe hơi lại càng khổ hơn, có xe khác quẹt cái móp xe, trời tức giận, phải không? Con thấy nó có khổ. Bây giờ Thầy không có xe đâu có ai quẹt xe Thầy móp đâu mà Thầy tức. Mà bây giờ Thầy không có xe, không có tiền của Thầy (thì người ta nghĩ là) khổ, “trời ơi người ta có xe thấy người ta đi thì thấy mình sao nó không đủ”, cái ham muốn của mình thì mình cũng thấy khổ. (Lưu ý: Thầy đang ví dụ cho chúng ta hiểu)

Cho nên những cái điều mà con nêu ra những người đó đều là qua cái tư tưởng ngó lên, để cho mình thấy mình tạo được cái điều đó để hết khổ. Nhưng mà sự thật cái đó là bóng dáng thôi, nhưng mà khi với tay được nó là cái khổ tại chỗ đó.

(36:10) Một người có tiền nhiều mà bây giờ nghe ngân hàng nó sụp như vậy, bây giờ không biết để đâu, gửi ngân hàng thì nó lỗ, rồi cũng đâm ra khổ. Con thấy không? Còn người không tiền, không gửi ngân hàng thì có gì đâu mà phải lo chuyện đó, cái nào cũng khổ, trên thế gian này cái gì cũng khổ hết. Bởi vì do nó tham, sân, si mà khổ. Nếu không vì tâm tham làm sao có chuyện nó khổ. Có tiền nhiều đi cứ đem cho người này, người kia nghèo khổ đi thì làm sao còn cái khổ đó. Tiền muốn tiền đẻ thêm thành ra phải khổ. Đó là tham rồi, con hiểu không?

Đó cho nên tất cả những cái nghĩ của con người là nghĩ trong vòng tưởng, tưởng là mình đạt được cái đó là sẽ hạnh phúc, là sẽ không khổ. Nhưng mà khi đạt được thì nó không phải dừng ở chỗ đó đâu, nó lại nghĩ tới cái khác nữa, nó lại còn tạo mình khổ cái khác nữa.

Cũng như bây giờ mình đạt được cái uy quyền của mình là một vị tổng thống, là một vị vua đi thấy uy quyền rồi, nhưng mà ông vua này bắt đầu nghe biên cương có giặc nó nổi lên nó đánh, ông vua này ngồi không yên. Đâu có, làm vua đâu có sung sướng gì. Nghe dân nó đói khổ trong nước thì ông vua này ngồi cũng không yên nữa. Cái trách nhiệm bổn phận của cái người đó khi mà nắm uy quyền rồi thì chắc chắn là họ sẽ thấy rằng: “Thôi tôi làm một người dân bình thường chắc sướng hơn”, nhưng mà cái khổ của người dân bình thường nó lại có cái khổ của người dân bình thường chứ đâu phải là ông muốn làm vua rồi bây giờ ông xuống làm dân, ông muốn sướng sao được, con hiểu không?

Cho nên ở trong cái giai cấp nào, ở trong cái vai trò nào nó đều có cái khổ của vai trò nấy. Chỉ có con đường của đạo Phật mới vạch ra cho chúng ta đi một cái lối là đến chỗ này là người nào cũng y như nhau, không có khổ. Nó bình đẳng nó không hơn không kém với nhau, nó rất là bình đẳng cho nên nó thoát khổ, con hiểu chưa? Bây giờ mấy con có hỏi Thầy gì thêm không con, cứ hỏi Thầy sẽ trả lời!

Phật tử: Thưa Thầy con hỏi.

Trưởng lão: Con hỏi đi con!